Autor: Emina Čamdžic, BA Dipl. Arh. MA
DESSAU - PROCVAT BAUHAUS ARHITEKTURE
Bauhaus kao jedna od glavnih škola arhitekture i dizajna u Njemačkoj, najviše objekata je ostavila u postindustrijskom gradu Dessau. Nakon što je škola u Weimaru prinudno zatvorena 1925. godine, Dessau je bila slijedeća lokacija na koju se Bauhaus škola premjestila. Posjeta Dessau bila je odlična inspiracija tokom mog rada u Njemačkoj kao arhitektica.
Univerzitet Bauhaus, odnosno današnja Fondacija Bauhaus Dessau, samo je nekoliko stotina metara udaljena od željezničke stanice. Dolazim pred centralni ulaz u zgradu Fondacije Bauhaus, tačnije jedini vidljivi ulaz. Crno - bijela mutna slika iz skripte s fakultetskih dana je do tada bila jedina poveznica koju imam s ovom zgradom. Međutim, caffe u desnom dijelu podruma podsjetio me na moj studij u Sarajevu.
Foto: Fondacija Bauhaus Dessau, prethodno Univerzitet Bauhaus. Foto © Emina Čamdžic, BA Dipl. Ing. Arh. MA
Zastajem nekoliko desetina metara pred objektom, a ispred mene je plavo nebo spojeno sa jasnim, jednakim odjeljcima staklene fasade koja apsolutno fascinira i one koji se uopšte ne interesuju za arhitekturu i dizajn. Iznad ulaza u zgradu je trodimenzionalni natpis BAUHAUS, jedini vidljivi akcenat na zgradi. Natpis je u fontu koji je smišljen u filozofiji Bauhausa.
Otvoreni prostor kampusa u odnosu na ostale dijelove grada, otvorenost svih dijelova Fondacije odnosno prijašnjeg univerziteta, kao i otvorenost fasade, opisuju koncept Bauhausa kroz svaki mogući detalj. Potpuno je nevjerovatna posvećenost takvom djelovanju u dizajnu i arhitekturi.
Sam princip ne samo da je značio otvorenost u prostoru i formi, nego i otvoren pristup projektovanju kao i otvorenost za sve koji žele da rade i studiraju.
Primjetno je da u Dessau dolazi do promjena pravca Bauhaus filozofije, sa većim akcentom na arhitektonska djela. Gradi se univerzitet, studentski dom, paviljoni. Ono što je započelo u Weimaru, dobilo je svoju razradu do savršenstva u gradu Dessau. Upotreba materijala, jakih boja, funkcionalnost, jasan i čist stil odlike su arhitektonskog djelovanja „Bauhäusler“ - a između 1925. i 1932. godine. U vrijeme procvata Bauhaus pokreta, izgrađene su i Federalna škola njemačke ekonomske uniije ADGB u Bernau, naselje Dessau - Törten, kao i objekat Kornhaus.
Slika lijevo: Studentski dom, Dessau. Slika desno: Otvoreni kampus sa paviljonom godišnje izložbe studenata koji djeluju u Fondaciji Bauhaus. Fotografije © Emina Čamdžic, BA Dipl. Ing. Arh. MA
U kratkom periodu izgrađen je studentski dom, odnosno atelje - sobe na pet spratova, sve jasno i detaljno organizovano u jednom malom prostoru. Projektant je bio sam Walter Gropius. Prvi puta vidimo mjesto gdje studenti i majstori mogu da rade, žive i razvijaju svoju umjetnost zajedno u okviru istog mjesta. Svaka soba studentskog doma tačno odiše Bauhaus stilom, od jednostavnosti dizajna preko funkcionalnosti, bez ikakvog viška elementa.
Foto: Nastavni program Univerzitet Bauhaus. Foto © Emina Čamdžic, BA Dipl. Ing. Arh. MA
I dan danas u Bauhaus Fondaciji Dessau i studentskom domu se osjeti duh vremena i utjecaj minimalističkog stila sa bijelim zidovima, namještajem u Bauhaus stilu i crvenim akcentiranim elementima. I dan danas studenti sa drugih fakulteta koji u sklopu studija djeluju u Fondaciji Bauhaus u Dessau se fokusiraju na detalj, makete i modele u obliku paviljona. Poznata godišnja izložba paviljona, sa bojama i izrazom Bauhausa, je nešto što i dalje postoji i daje odraz duha prethodnog vremena novim, inovativnim idejama.